Legowiska w oborach są bardzo ważne. Mają bezpośredni wpływ na dobrostan krów. Czym jest dobrostan? To psychiczny i fizyczny stan zwierzęcia w stosunku do otoczenia w którym przebywa. Najczęściej określa się go na podstawie reakcji na bodźce ze środowiska. Hodowcy i społeczeństwa stają się coraz bardziej świadome jak duży wpływ na zwierzęta mają warunki w jakich przebywają, z tego względu stworzono normy, także odnośnie legowisk w oborach, które pomagają utrzymać dobrostan zwierząt na wysokim poziomie.
Wielkość legowiska – jakie ma znaczenie?
Zbyt wąskie legowiska mogą negatywnie wpłynąć na odpoczynek krów. Krowy powinny odpoczywać nawet 14 godzin na dobę. Jeśli nie mają zapewnionych odpowiednich warunków ,odbije się to na ich dobrostanie i wydajności. Zapewnienie odpowiedniej wielkości legowisk wpływa na zwiększenie produkcji mleka, wysokiej jakości. Minimalna szerokość legowisk dla krów i jałówek powyżej 7 miesiąca cielności, ważących mniej niż 500 kg przy utrzymaniu wolnostanowiskowym z wydzielonymi legowiskami wynosi 110 cm, natomiast minimalna długość – 210 cm.
Jak obliczyć wielkość legowiska?
Wielkość legowisk powinna umożliwiać krowom swobodne wstawanie i kładzenie się, naturalne ruchy oraz wygodny odpoczynek. Aby odpowiednio obliczyć wielkość legowisk należy znać wymiary krów w pierwszej laktacji i wieloródek. Jak dowiadujemy się od specjalistów z firmy Technik Centrum Rolnictwa, legowiska w stadach najlepiej dopasowywać do największych krów, aby zapobiec niepotrzebnym urazom. Wysokość krowy w krzyżu jest wyznacznikiem długości legowiska, a szerokość w guzach biodrowych odpowiada za jego szerokość. Kolejnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę jest umiejscowienie legowiska. Jeśli znajduje się ono przy ścianie wysokość w krzyżu mnoży się przez 2. Gdy legowiska znajdują się naprzeciw siebie wysokość w krzyżu mnoży się przez 1,8. Szerokość stanowiska ustala się mnożąc przez 2 szerokość w guzach biodrowych. Jeśli chcemy obliczyć długość legowiska dla krowy, która leży (od kanału gnojowego do przegrody mostkowej) to mnożymy wysokość w krzyżu razy 1,2. Do ustalenia wysokości przegrody karkowej można posłużyć się wzorem: 0,83 razy wysokość w krzyżu. Odległość tej przegrody od legowiska oblicza się 1,2 razy wysokość krowy w krzyżu. Przegrody powinny być bezpieczne i nie powodować otarć ani ograniczać naturalnych zachowań krów.
Co jeszcze uwzględnić przy projektowaniu legowisk?
Odpowiednia wielkość legowiska to nie wszystko. Krowy wymagają odpowiedniego komfortu. Legowiska powinny być miękkie i mieć dobrą amortyzację. Po za tym powinny być łatwe do utrzymania w czystości. Nie mogą być też śliskie, aby nie spowodować upadków i urazów. Wykonane z dobrej jakości materiałów, dzięki czemu będą wytrzymałe i bezpieczne dla zwierząt. Należy zadbać także o to, żeby umożliwiały właściwe pozycjonowanie zwierząt, a ich koszt nie był zbyt duży. Dzięki zapewnieniu wysokiego komfortu życia krowom mlecznym, można spodziewać się większej wydajności mlecznej, mniejszych wydatków związanych z weterynarzem i lepszy samopoczuciem całego stada.