Urlop to czas na wypoczynek, przewidziany zgodnie z Konstytucją naszego kraju. Jednak jego ilość zależy w głównej mierze od stażu pracy, w skład którego wlicza się okres pracy, nauki i innych czynników, wymienionych w przepisach prawa. Podstawowy wymiar urlopu obejmuje 20 dni w sytuacji, kiedy pracownik przepracował lub studiował łącznie przez okres krótszy niż 10 lat. Jeżeli natomiast pracownik przepracował więcej niż 10 lat, przysługuje mu wtedy o 6 dni więcej w ciągu roku.
Praca tymczasowa a urlop
W przypadku podjęcia pracy tymczasowej na każdy przepracowany pełny miesiąc przypadają całe 2 dni urlopu. Ciekawie rzecz przedstawia się w przypadku długości trwania nauki. Wtedy rzecz ma się następująco: w przypadku ukończenia szkoły zasadniczej lub jej równorzędnej do okresu pracy wlicza się czas trwania nauki, który nie może być dłuższy niż 3 lata. Po ukończeniu szkoły średniej zawodowej lub dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych możemy policzyć do stażu pracy okres 5 lat, a po ukończeniu szkoły ogólnokształcącej – 4 lata. Jeżeli ktoś ukończył szkołę policealną, może wliczyć do stażu pracy 6 lat, a w przypadku ukończenia studiów – 8.
Urlop dla studenta
W przypadku gdy student jednocześnie uczył się i pracował, do okresu pracy może wliczyć albo okres zatrudnienia, albo nauki w zależności od tego, która z tych dwóch możliwości będzie dla niego korzystniejsza. Do stażu pracy nie wlicza się czasu pracy na podstawie umowy zlecenia, o dzieło lub prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Zaliczyć można jednak dodatkowo okres zatrudnienia za granicą, zasadniczą służbę wojskową, bądź okres urlopu bezpłatnego przyznanego na czas wykonywania mandatu posła lub senatora. Urlop wykorzystać można tylko i wyłącznie w dni pracujące od poniedziałku do piątku. Jeden dzień urlopu odpowiada ośmiu godzinom pracy.
Kiedy należą się nam pierwsze dni urlopu?
Każda osoba po podjęciu pracy po raz pierwszy uzyskuje prawo do urlopu po przepracowaniu całego miesiąca kalendarzowego w wymiarze 1/12 przysługującego jej po przepracowaniu całego roku.
Prawo do urlopu jest prawem niezbywalnym, co oznacza, że pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu, wynagrodzenia za urlop bądź jego ekwiwalentu, wypłacanego w pewnych okolicznościach. Jest on jednak przywilejem tylko tych osób, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Informacje dotyczące każdego indywidualnego przypadku są regulowane przez Kodeks Pracy.
Dodatkowe dni wolne poza urlopem
Poza urlopem przewidzianym na podstawie długości okresu pracy i nauki można uzyskać także dodatkowe dni. Przede wszystkim dotyczą one między innymi osób niepełnosprawnych, zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Urlop osób młodocianych z uznaną niepełnosprawnością w stopniu znacznym lub umiarkowanym obejmuje po pierwszym roku pracy już 38 dni.
Jeżeli pracownik tymczasowy, który pozostaje w stosunku pracy z agencją, pracuje krócej niż sześć miesięcy dla jednego pracodawcy, kwestię udzielenia urlopu powinien omówić z agencją. Po upływie tego okresu można swobodnie skorzystać z urlopu na żądanie.
Dodatkowe dni urlopu przysługują także ze względu na ważne sytuacje rodzinne. Możesz zażądać 2 dodatkowych dni urlopu w sytuacjach, w których: urodzi Ci się dziecko, jesteś honorowym dawcą krwi, żenisz się lub wychodzisz za mąż, wezwano Cię do sądu bądź zmarł członek rodziny. W takich przypadkach pracodawca musi udzielić Ci urlopu, choć może postawić warunek, w którym postanowi przymus udowodnienia zaistniałej sytuacji.
Urlop przy niepełnym wymiarze godzin
Jeżeli jesteś osobą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, lecz w niepełnym wymiarze godzin, wymiar Twojego urlopu będzie musiał być ustalony analogicznie i proporcjonalnie jak w przypadku osób zatrudnionych na pełen etat. Każdy niepełny dzień pracy zaokrągla się do pełnego dnia. W praktyce wygląda to tak, że jeżeli nie przepracowałeś łącznie więcej niż 10 lat i jesteś zatrudniony na pół etatu, to Twój wymiar urlopu wynosi dokładnie 10 dni w ciągu roku.
Podsumowanie
Mimo, że urlop jest czasem wypoczynku zagwarantowanym przez Konstytucję, to jednak dotyczy tylko osób, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Wymiar urlopu jest mocno uzależniony od wykształcenia i przepracowanych lat pracy. W pewnych sytuacjach możemy skorzystać z przysługujących nam dodatkowych dni urlopu.
