Jedną z chorób cywilizacyjnych, która dotknąć może każdą aktywną zawodowo osobę, jest wypalenie zawodowe. Jest to przewlekłe wyczerpanie organizmu wynikające z pracy w stresujących, ciężkich warunkach. Kiedy się pojawia, warto pomyśleć albo o długim urlopie, albo o zmianie pracy. Jak objawia się wypalenie zawodowe?
Czym jest wypalenie zawodowe?
Wypalenie zawodowe określane jest również jako burnout oraz syndrom wypalenia zawodowego. Jak wspomnieliśmy we wstępie, pojawia się wtedy, kiedy w pracy doświadczamy nieustannego stresu. Co jednak ważne, stres ten nie jest łagodzony, co skutkuje pojawieniem się określonych objawów. Według ICD – 10, a więc Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób, wypalenie zawodowe obejmuje cztery wymiary. Są to:
- brak energii/wyczerpanie;
- psychiczne odcięcie od pracy;
- negatywne nastawienie do pracy;
- zmniejszenie skuteczności w pracy.
Z wypaleniem zawodowym mamy do czynienia wówczas, gdy praca, którą dotychczas lubiliśmy, przestaje nam sprawiać przyjemność, nie daje satysfakcji, a towarzysząca dotychczas potrzeba rozwoju zawodowego znika.
Jakie zawody są najbardziej narażone na wystąpienie wypalenia zawodowego?
Z wypaleniem zawodowym mamy najczęściej do czynienia w przypadku zawodów, których wykonywanie wiąże się z nieustannym kontaktem z ludźmi. Stąd też pojawia się ono u pracowników służby zdrowia, nauczycieli, psychologów, ale również przedstawicieli handlowych. Także praca w wojsku, policji, straży pożarnej wiąże się z ryzykiem wypalenia zawodowego.
Jak objawia się wypalenie zawodowe?
Pierwszym symptomem, że być może padliśmy ofiarą wypalenia zawodowego, jest brak satysfakcji z pracy. Wykonywane dotychczas obowiązki przestają dawać zadowolenie. Co więcej, zaczynają denerwować, drażnić, pojawia się poczucie, że stoi się w miejscu. W efekcie spada zaangażowanie w pracę, w obowiązki wykonywane są coraz gorzej. Jest to pierwszy sygnał mówiący o tym, że warto pomyśleć o zmianie pracy. Wiele możliwości zatrudnienia oferują agencje pracy, na przykład Agencja Pracy Antal.
Wypalenie zawodowe objawia się także nieustannym zmęczeniem, które nie wynika ze zwiększonego obciążenia pracą. Mimo wykonywania tych samych obowiązków pojawia się wyczerpanie, senność, najprostsze czynności zaczynają sprawiać duży problem.
Kolejnym objawem wypalenia zawodowego jest odcinanie się od współpracowników. Osoba, która się wypaliła, nie chce angażować się nie tylko w powierzone jej obowiązki, ale w życie firmy w ogóle. Do tego dochodzi brak kontaktu z przełożonymi, jeśli ten nie jest niezbędny. Wszystko po to, aby przypadkiem nie zostały nałożone dodatkowe obowiązki. Jest to strategia, która pozwala również ukryć brak zaangażowania.
Do wymienionych objawów dochodzą również:
- spadek poczucia własnej wartości;
- trudności ze snem;
- wahania nastrojów.
Wypalenie zawodowe skutkuje ogólnie gorszym samopoczuciem, nieumiejętnością czerpania radości z tego, co się nam przytrafia.
Wypalenie zawodowe to poważna przypadłość, która sama nigdy nie minie. Jeśli się pojawia, warto pomyśleć o zmianie pracy, jednocześnie nie zapominając o profilaktyce burnout w nowym miejscu zatrudnienia.